TÜİK tarafından açıklanan Gayrisafi Yurt İçi Hasıla rakamlarına göre Türkiye büyüme oranı yılın 3.çeyreğinde bir önceki yılın aynı dönemine göre %3,9 oldu.
Açıklanan büyüme rakamı, 2020/2.çeyrekten (covid dönemi) bugüne görülen en düşük büyüme oranı olarak kayda geçti.
Tabloya dikkat edildiğinde şunlar göze çarpmaktadır.
- Sanayide büyüme %0,3 açıklanarak, neredeyse durdu.
- Tarım, ormancılık ve balıkçılıktaki büyüme %1,1 oldu.
- İnşaat sektörü, bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %14,1 daraldı.
Türkiye büyümeye etki eden harcama kalemleri
Yukarıdaki tablodan görüldüğü üzere bir önceki yılın aynı çeyreğine göre kıyaslandığında şunlar söylenebilir.
- Devletin nihai tüketimlerinin arttığı,
- Hanehalkı harcamasının arttığı,
- Dış ticaretin etkisinin azaldığı
Devletin ve vatandaşların yaptığı tüketim harcamalarının artış gösterdiği ve bunun büyümede pozitif yönlü etki yaptığı gözlemlenirken, çalışan kesimin büyümeden aldığı pay 3,2 puan gerileyerek %26,3 oldu.
Küresel enflayon ve ABD resesyon tehlikesinden dolayı analistler Türkiye’de büyüme rakamını yıllık %5 olarak gerçekleşeceğini öngörüyor. Büyüme 2020’de %1,9, 2021’de %11,4 olarak gerçekleşirken, 2022 yılı hedefi %5 olarak bekleniyor.
Yılın 3.çeyreğinde ihracat %12,6 artarak ekonomide 2,9 puanlık katkı verirken, ithalattaki %12,2 lik artış ise büyümeyi 2,24 geriletti.
İnşaat sektörü geriliyor
İnşaat sektörü bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %14,1 daralırken, büyümeye katkısı negatif yönlü 0,80 puan oldu.
Ekonomiye en büyük katkıyı yapan sektörlerin başında gelen hizmet sektörü %6,9 büyüyerek, 1,67 puan katkı sağladı.
Bilgi ve iletişim sektörü %13,9 artarak ekonomiye 0.43 puan pozitif katkı sağladı.
Gayrimenkul sektörü de %4,1 büyüme artışı ile 0.29 puan desteği oldu.
Finans ve bankacılık sektörü, TCMB ve BDDK tarafından alınan önlemlere rağmen %21,6 artarak, Türkiye büyüme rakamına 0,85 puanlık katkı sağladı.
Yılın son çeyreğindeki beklentiler
2022 son çeyrekte ekonomistler hanehalkı tüketim harcamalarının azalacağını öngörürken, asgari ücrete yapılacak zamla birlikte yeni yılın ilk çeyreğinde tekrar yükselişe geçeceği tahmin ediliyor.
Sıfır otomobiller için yapılan ÖTV matrah artırımının ise, araç piyasasında son çeyrekte artış olacağı tahmin ediliyor.
Avrupa Bölgesi’nde enflasyonun hala dizginlenemiş olması ve resesyon riski ihracat rakamlarında beklenilen pozitif etkiyi yaratamazken, yılın son çeyreğinde de dış ticarette pozitif etki beklenmiyor.